Элӗк районӗнчи ҫамрӑксемпе нумаях пулмасть тӳре-шара тӗл пулнӑ.
Районти тӗп вулавӑшра «ҫавра сӗтел» евӗр йӗркеленӗ курнӑҫӑва вырӑнти пуҫлӑхсем кӑна мар, республикӑрисем те: Михаил Резников вице-премьер, Пурлӑх тата ҫӗр хутшӑнӑвӗсен комитечӗн ертӳҫи Наталья Тимофеева, чӑваш парламенчӗн депутачӗсем Николай Ванеркин тата Владимир Мидуков — хутшӑннӑ.
Вӗренӳ, сывлӑх сыхлав, спорт, культура, ял хуҫалӑх, предпрнимательлӗх сферисенчен пухӑннӑ яш-кӗрӗмпе хӗр-упраҫ пуҫлӑхсем калаҫнине ҫӑвар карса итлесе ларнипех ҫырлахман, хӑйсене пӑшӑрхантаракан ҫивӗч ыйтусене те хускатнӑ. Уҫҫӑн калаҫнӑшӑн вӗсене тӳре-шара ырланӑ тесе ӗнентерет Элӗк район администрацийӗн пресс-служби.
Михаил Резников вице-премьер ӗҫ вырӑнӗсенче ҫамрӑксен организацийӗсене йӗркелесен аван тесе палӑртнӑ. Ку вӑл ҫамрӑксен шухӑш-кӑмӑлне илтме пулӑшать-мӗн.
Эрех ҫынна ӑсран кӑларнине иртнӗ ӗмӗр пуҫламӑшӗнчех паллӑ классикӑмӑр асӑрханӑ. Чӑн та, ӑсран кӑларать. Ӑсран кӑна кӑларнипе те ҫырлахмасть — леш тӗнчене ӑсатать.
2015 ҫулта, акӑ, пирӗн пӗчӗк республикӑра эрехе пула наркӑмӑшланнӑ 1330 тӗслӗхе шута илнӗ. Ку вӑл — официаллӑ статистика тӑрӑх. Урӑхларах каласан, хыпса лартнӑ хыҫҫӑн асапланнӑ самантра шур халатлисенчен пулӑшу ыйтни цифри.
Эрехне хӗрарӑмӗ те, арҫынӗ те тиркемест те, анчах наркӑмӑшланакансен хушшинче 78 проценчӗ — арҫынсем.
Эрехпе наркӑмӑшланнӑ Патӑрьел, Пӑрачкав тата Йӗпреҫ районӗсенчи ҫынсенчен пурте леш тӗнчене ӑсаннӑ. Муркаш, Сӗнтӗрвӑрри, Канаш, Ҫӗмӗрле, Комсомольски, Тӑвай, Ҫӗрпӳ, Вӑрмар, Вӑрнар, Красноармейски, Хӗрлӗ Чутай, Элӗк районӗсенче тата Ҫӗмӗрле хулинче те вилекенсен йышӗ аванах: эрехпе наркӑмӑшланнисенчен ҫурри ытла куҫне хупнӑ.
Чӑваш Енри районсенче, шел те, юхӑнакан ферма нумай. Вӗсем кашни утӑмрах тӗл пулаҫҫӗ. Хӑй вӑхӑтӗнче ҫак фермӑсем кӗрлесе тӑнӑ, унта ӗҫ вӗренӗ. Халӗ мӗн юлнӑ вӗсенчен? Ишӗлчӗк кӑна. Тӳнсе каясла лараканскерсем ҫын пурнӑҫӗшӗн те хӑрушӑ. Ара, ачасем унашкал вырӑнсенче выляма юратаҫҫӗ-ҫке-ха. Ӑнсӑртран йӑтӑнса анас пулсан? Кунашкал тӗслӗхсем Раҫҫейре пулнӑ.
Паллах, ҫӗтӗк-ҫатӑк фермӑсем тавралӑха илемсӗрлетеҫҫӗ. Тепӗр тесен, вӗсене сӳтсе пӑрахни лайӑхрах. Анчах ҫакна кам тӑвӗ? Ыйтӑвӑн хуравӗ ҫук. Ӗҫчен ҫын ӳркенмест тени тӗрӗсех. Юлхав ҫеҫ диван ҫинче выртас тесе тӗрлӗ сӑлтав шыраса тупать. Тепӗр тесен, юхӑнчӑк фермӑсемпе усӑ курма пулать. Вӗсене кӑшт ҫеҫ юсамалла. Тара параҫҫӗ — тархасшӑн, ан ӳркен ҫеҫ. Ҫак сӑмахсене ҫырна май ырӑ пӗр тӗслӗх аса килчӗ. Элӗк районӗнчи Ишпарайккӑ ялӗнчи юхӑннӑ фермӑна ҫӗнӗрен хута янӑ. Темиҫе ҫул тӑлӑххӑн ларнӑскере пӗр ҫын тара илнӗ – йӗркеллех ӗҫлет. Ҫав ҫын — Дагестанран килнӗскер. Арӑмӗ Архангельск облаҫӗнче пурӑнать. Унта вӗсем выльӑх-чӗрлӗх усраҫҫӗ. 7 ӗне сӑваҫҫӗ. Ҫак арҫын пӗр уйӑх — Чӑваш Енре, теприне Архангельск облаҫӗнче пурӑнать.
Хальхи вӑхӑтра республикӑра «Чӑвашлӑха аталантаракан чи лайӑх шкул» конкурс пырать. Унта Элӗк районӗнчи Чӑваш Сурӑмри вӑтам шкул та хутшӑнать.
Конкурс пирки каланӑ май унтисем шкул музей евӗр пулнине калаҫҫӗ. Музей евӗр курӑнтӑр тесе Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Эдуард Бахмисов та тӑрӑшнӑ. Вӑл шкулӑн иккӗмӗш хутӗнче «Чӑваш ҫипуҫӗ» курав тата фотокурав йӗркеленӗ. Хӑнасене Эдуард Бахмисов чӑваш тӗрри пирки кӑсӑклине, ял кунӗсене епле ирттернине нумай каласа кӑтартнӑ.
Районтан пухӑннӑ чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенсен методика пӗрлешӗвӗн пайташӗсене тата хӑнасене чӑваш тӗрриллӗ арчасене те пӑхса тухса хаклама май килнӗ. Кашни класс ашшӗ-амӑшӗ пухнипе чӑваш пукани хатӗрленӗ.
Мероприяти вӑхӑтӗнче чӑваш халӑх юррисем, сӑвӑсем янӑранӑ, чӑваш халӑх ташшисене лартнӑ.
Элӗк районӗнчи Тени ялӗнче пурӑнакан ватти-вӗтти пӗрле пухӑнса спорт уявне пуҫтарӑннӑ. Вырӑнти тӳре-шара мероприятие нарӑсӑн 6-мӗшӗнче ирттернӗ. Ӑна вӗсем Спортӑн хӗллехи енӗсен кунне халалланӑ.
Спортӑн хӗллехи енӗсен кунне пирӗн ҫӗршывра икӗ ҫул каялла кӑна ирттерме йышӑнчӗҫ. Ӑна Сочинче иртнӗ Олимпиадӑна уҫнӑ кун палӑртаҫҫӗ.
Тенинче ҫӑматӑ пемелле тупӑшас шухӑша вӑл тӑрӑхри ял администрацийӗ тата хӗрарӑмсен вырӑнти канашӗ тытнӑ.
Ӑмӑртӑва пуҫтарӑннисене Тени ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Людмила Васильева саламланӑ.
Урана ҫӑматӑ тӑхӑннисем кӑна мар, урӑх йышши атӑ-пушмакпа пынисем те ялти спорт уявне кӑмӑлтан хутшӑннӑ. Тени шкулӗнчи тӑххӑрмӗш класс ачисем юрӑ-ташӑпа хаваслантарнӑ.
Кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнче республикӑн Наци вулавӑшӗн кинозалӗнчи (вӑл 213-мӗш пӳлӗмре вырнаҫнӑ) Чӑваш Республикинчи кинематографистсен пӗрлешӗвӗн киноклубӗнче черетлӗ кинокурав иртет.
Кинокуравра Николай Семенов режиссерӑн «Сурхурипе кӑшарни йӑлисем паян...» этнографиллӗ документлӑ фильмне кӑтартӗҫ тата сӳтсе явӗҫ. «Тӗлпулура документлӑ фильмсем ӳкересси тата Республикӑмӑрта пулса иртекен тӗрлӗ пулӑмсене хамӑрӑн ӑрусене валли ӳкерсе упраса хӑварасси пирки тӗплӗн калаҫӑпӑр», — тесе пӗлтерет Чӑваш Республикин кинематографистсен пӗрлешӗвӗ.
«Сурхурипе кӑшарни йӑлисем паян...» этнографиллӗ документлӑ фильма 2012-мӗш ҫулта Элӗк районӗнчи Татмӑш ялӗнче ӳкернӗ.
Пӗтӗм чӑвашсен «Асам» пӗрремӗш кинофестивалӗнче фильм «Чи ӑста документлӑ фильм» номинацине тивӗҫнӗ.
Фильм 11 минут пырать. Кинокӑтрату 18 сехетре пуҫланать.
Элӗк районӗнчи 180 ҫуртра тӑваттӑмӗш уйӑх ӗнтӗ шыв пӑрӑхӗсӗр пурӑнаҫҫӗ. Шыв пӑрӑхне виҫӗм ҫулхи хӗлле кӑна хута янӑ, анчах вӑл юрӑхсӑра тухнӑ. Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗ ыйтӑва уҫӑмлатма шут тытнӑ.
Шыв башнине тумашкӑн 14 миллион тенкӗ тӑкакланӑ. Анчах усӑсӑр. Элӗкре пурӑнакансем каланӑ тӑрӑх, унпа 2-3 уйӑх ҫеҫ усӑ курнӑ. Унтан насос ҫунса кайнӑ, кайран тата темӗскер… Халӗ халӑх унпа усӑ кураймасть.
Урамри чылай колонкӑна кӑларса илнӗ ӗнтӗ, ҫавӑнпа нумайӑшӗ ҫӑл патне утать. Анчах чылай вырӑнта ҫӑлри шыв юрӑхсӑр. Вӑл акшарлӑ. Башньӑран вара лайӑх шыв килнӗ.
Асаматри 100 кил те шыв пӑрӑхӗпе усӑ кураймасть. Инҫех мар ҫӑва вырнаҫнӑ. Эппин, мӗнле шыв юхать унта? Элӗкре Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх фрончӗн хастарӗсем пулнӑ. Вӗсен шухӑшӗпе, ҫӗмӗрӗлнине вӑхӑтра юсама май пулнӑ. Вӗсем документсене тӗрӗсленӗ. Лару-тӑрӑва уҫӑмлатмашкӑн пуҫланӑ ӗнтӗ. Вӑл вӑхӑтра рабочисем насоса юсама тытӑннӑ.
Республикӑн Ҫар комиссариачӗн Муркаш тата Элӗк районӗсемпе ӗҫлекен пайӗн ҫӗнӗ пуҫлӑхӗ (ку пукана ӑна шанса панӑранпа вӑхӑт нумаях иртмен) Владимир Казаков ӗнер Муркаш тата Элӗк район администрацийӗсен пуҫлӑхӗсемпе Ростислав Тимофеевпа тата Александр Куликовпа тӗл пулнӑ. Вӗсене вӑл ҫар комиссариачӗн пайӗн пурлӑхпа техника базипе тата коллективпа паллаштарнӑ.
Ӗнерех комиссар Муркаш районӗнчи ял тӑрӑхӗсенчи ҫарпа учет сӗтелӗсен пуҫлӑхӗсемпе те канашланӑ. Ярапайкассинчи ял тӑрӑхӗн ҫарпа учет сӗтелӗн специалистне Маргарита Башмаковӑна тата Йӳҫкасси ял тӑрӑхӗнче ҫарпа учет сӗтелӗн специалистӗнче тӑрӑшса нумаях пулмасть тивӗҫлӗ канӑва тухнӑ Нина Германована Тав ҫырӑвӗпе чысланӑ.
Кӑрлач уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Элӗк районӗнче вӗренӳ тытӑмӗнче ӗҫлекенсен хушшинче футзал енӗпе ӑмӑрту иртнӗ. Унта хӗрарӑмсен 8 команди хутшӑннӑ.
Этемлӗхӗн черчен пайӗ ӑмӑртура маттурлӑхӗпе палӑрнӑ. Кашни командах ҫӗнтерӳ патне талпӑннӑ. Ӑмӑртӑвӑн пӗрремӗш минутӗнченех хӗрӳ тупӑшу пуҫланнӑ.
Ӑмӑртура ҫӗнтерӳҫӗ ятне чи маттуррисем тивӗҫнӗ. Вӗсем — Ураскилтри шкул команди. Ҫурмафиналта Мӑн Выла шкулӗн командипе Тавӑт шкулӗ вылянӑ, пӗрремӗшӗсем 1:0 шутпа ҫӗнтернӗ. Ураскилтсем вара юнтапасемпе выляса 2 очко пухса ҫӗнтернӗ. Унтан виҫҫӗмӗш вырӑншӑн юнтапасемпе тавӑтсем вылянӑ. Тавӑтсем пӗр очко ытларах пухнӑ.
Кӑрлачӑн 3-мӗшӗнче Элӗкре Хӗл мучи парнисене ҫӗнсе илессишӗн ӑмӑрту иртнӗ. Вӑл «Хӗлхем» вӑй-хал культурипе спорт комплексӗнче иртнӗ.
Вырӑнти спортсменсемпе тупӑшма кӳршӗ районсенчен те килнӗ. Ӑмӑрту ӳсӗме кура виҫӗ ушкӑнра иртнӗ. Зал хуҫисем ытларах медаль ҫӗнсе илнӗ. Ураскилт тата Тавӑт шкулӗнче вӗренекенсем, Муркаш районӗн спортсменӗсем темиҫе медаль ҫӗнсе илнӗ.
Ҫӗнтерӳҫӗсен йышӗнче Ураскилтри Даниил Алексеев, Муркашри Игорь Белов, Тавӑтри Даниил Никифоров, Элӗкри Александра Александрова тата Карина Киселева, Ураскилтри Татьяна Краснова тата ыттисем пулнӑ.
+17.3 °C